Με μεγάλη συμμετοχή ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου 2018 στο Αγγελοκάστρο (Μουσείο Ιστορίας της Εκπαίδευσης και στο Δημοτικό Σχολείο) η εναρκτήρια εκδήλωση της ‘ἐλαία’ με γενική θεματολογία ‘Εκπαιδεύοντας ελαιοκομικά-Ο δρόμος της ελιάς’ που αφορά στην προβολή της επιτραπέζιας ελιάς και του ελαιολάδου. Την εκδήλωση διοργάνωσε ο Δήμος Αγρινίου σε συνεργασία με την Α’θμια και Β’θμια εκπαίδευση Αιτ/νιας υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Στην εναρκτήρια εκδήλωση στο Αγγελόκαστρο παρευρέθηκε ο Δήμαρχος Αγρινίου. Γιώργος Παπαναστασίου, οι Αντιδήμαρχοι Νίκος Γκρίζης, Μαρία Σαλμά, Όλγα Πιστιόλη Σαλακίδου, Γεώργιος Μελιάδης, Ανδρέας Καλαμπαλίκης, και Ιωάννης Φαρμάκης. Επίσης παρευρέθηκαν ο Γενικός Γραμματέας Δημήτριος Τζιώλης, ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χρήστος Κολοβός, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι Ξανθή Μπούτιβα και Χρήστος Κουτρομάνος, οι Τοπικοί Πρόεδροι Δημήτρης Αρωνιάδας, Κωνσταντίνος Πανίτσας, ο Δ/ντης Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου και Αιτωλικού Γιάννης Σελιμάς, ο πρ. Δ/ντης ΓΝΑ Λάμπρος Δημητρογιάννης.
Ο δήμαρχος Αγρινίου χαιρέτησε την εκδήλωση αναφέροντας τη σπουδαιότητα της ελαιοκαλλιέργειας για το Δήμο Αγρινίου και την Αιτ/νια γενικότερα. Τόνισε ότι η μεγαλύτερη ποσότητα της επιτραπέζιας ελιάς «καλαμών» παράγεται στην περιοχή μας, και γι’ αυτό έχει τεράστια σημασία η εκπαίδευση στον τομέα αυτό. Εξήγησε ότι για το λόγο αυτό αποφασίστηκε στην 5η ελαία να πραγματοποιηθούν μια σειρά επιστημονικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων εκπαιδευτικού χαρακτήρα στις Δημοτικές Ενότητες χαράζοντας έναν ελαιοκομικό δρόμο διαχρονικής αξίας.
Συνεχίζοντας τόνισε ότι βασική επιδίωξη της Δημοτικής Αρχής είναι η στήριξη της τοπικής αγροτικής οικονομίας και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των εκλεκτών παραδοσιακών προϊόντων του τόπου με την παράλληλη διασύνδεσή τους με τον τουρισμό και την πολιτιστική κληρονομιά, τα ήθη, τα έθιμα και την ιστορία του.
Ο Δ/ντης της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κ. Χρήστος Κολοβός ευχαρίστησε το Δήμο Αγρινίου για τη συνεργασία και τις καινοτόμες εκπαιδευτικές εκδηλώσεις που αφορούν τα τοπικά προϊόντα και ιδιαίτερα στα ελαιοκομικά.
Στη συνέχεια ο καθηγητής της δενδροκομίας του ΓΠΑ κ. Σταύρος Βέμμος μίλησε για τη διαχρονική οικονομική και πολιτιστική αξία της ελιάς από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα και για τις βασικές γνώσεις πάνω στην ελαιοκαλλιέργεια και τα προϊόντα της. Τον καθηγητή παρακολούθησαν μαθητές της έκτης τάξης του 4ου Δημοτικού Σχολείου Αγρινίου και του Δημοτικού σχολείου Αγγελοκάστρου καθώς και μαθητές της Γ’ τάξης του 1ου ΕΠΑΛ Αγρινίου τομέων Γεωπονίας, Διοίκησης & Οικονομίας μαζί με τους δασκάλους και τους καθηγητές τους. Ο κ. Βέμμος επισήμανε την ιστορική σπουδαιότητα των ελαιώνων με αναφορά στον Π. Γεννάδιο, ο οποίος στο φυτολογικό του λεξικό του 1914 συγκαταλέγει τον ελαιώνα της Αιτ/νιας στους 6-7 σημαντικότερους ελαιώνες της χώρας. Τις ομιλίες συντόνισε ο κ. Θεόδωρος Τσιλίκας, υπεύθυνος σχολικών δραστηριοτήτων της Α’θμιας Εκπαίδευσης, ο οποίος και ξενάγησε τους καλεσμένους στο Μουσείο Ιστορίας της Εκπαίδευσης παρουσία και του υπεύθυνου σχολικών δραστηριοτήτων της Β’ βάθμιας Εκπαίδευσης κ. Ρένου Χριστοδουλίδη.
Ακολούθησαν εργαστήρια οργανοληπτικής αξιολόγησης ελαιολάδου στους μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης από τη γεωπόνο κ Β. Ψηλού η οποία μίλησε για την ορθή διαδικασία παραγωγής του ελαιολάδου. Οι μαθητές γνώρισαν το ποιοτικό ελαιόλαδο με θεωρητικό και πρακτικό τρόπο δοκιμάζοντας διάφορους τύπους ελαιολάδου και εκτίμησαν την αξία του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου.
Η πρώτη ενότητα έκλεισε με ζωντανή επίδειξη εκτέλεσης τοπικής συνταγής με παραδοσιακά ζυμαρικά από το εργαστήρι της κ. Α. Γραμμένου «Ο κήπος των εσπερίδων», με εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και λιαστή ντομάτα της οικογένειας Μήλα, από τους σπουδαστές του ΕΠΑΣ Μεσολογγίου ειδικότητας μαγειρικής. Παράλληλα οι σπουδαστές του ΕΠΑΣ (Νεκτάριος Σβεντζούρης, Γαβριέλα Χαλβαντζή, Χαράλαμπος Φαρμάκης, Γκρέκας Αναστάσιος, Μάγδα Μετάι, Λαμπρινή Κουτσοθόδωρου, Παρασκευάς Καλογήρου και Παντελής Τσάγκαλος) προσέφεραν στους καλεσμένους διάφορα εδέσματα από εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο τα οποία είχαν εκτελέσει στη σχολή τους με την καθοδήγηση των καθηγητών Αθηνάς Νικολογιάννη, Νίκου Χονδρού, Λίτσας Τσαπάλου και Ελένης Λακέα στο Δημοτικό σχολείο Αγγελοκάστρου.
Οι σπουδαστές του 1ου ΕΠΑΛ, ειδικότητας τεχνολογίας τροφίμων και ποτών, προσέφεραν στους καλεσμένους εδέσματα τα οποία είχαν μαγειρέψει στο εργαστήριο του ΕΠΑΛ ακολουθώντας συνταγές από το αρχείο συνταγών των εκδηλώσεων της ελαία 2015 (μακαρονόπιτα, χαλβάς και ραβανί) με ελαιόλαδο της οικογένειας Μήλα και φέτα τυρί «Παπαθανασίου» με την καθοδήγηση των καθηγητών τους Ελένης Πλατανιά και Μαρίας Καναρά.
Επίσης ο σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του Δημοτικού Σχολείου Αγγελοκάστρου πρόσφερε εδέσματα που είχε δημιουργήσει με τοπικές πρώτες ύλες και εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και επιτραπέζιες ελιές όπως ελαιοψωμάκια, ραβανί, κλπ.
Η δεύτερη ενότητα της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό σχολείο Αγγελοκάστρου και περιλάμβανε συζήτηση για το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της ελαιοκομίας στο Δήμο Αγρινίου με τοποθετήσεις από φορείς και επιστήμονες για την υφιστάμενη κατάσταση, την ανάπτυξη και βελτίωση της ελαιοκαλλιέργειας για την παραγωγή ποιοτικού ελαιολάδου, την τεχνολογία της επιτραπέζιας ελιάς, την ελαιοκαλλιέργεια και τον αγροτουρισμό.
Τη δεύτερη ενότητα χαιρέτησε η Αντιδήμαρχος Αγροτικής Παραγωγής και Παιδείας κ Μ. Σαλμά η οποία είπε ότι ο Δήμος Αγρινίου επιδιώκει την ισχυροποίηση του πρωτογενούς τομέα και προχωρά σταθερά στην υλοποίηση δράσεων για 5η συνεχή χρονιά όπως η ελαία για την ελαιοκομία. Ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών Ι. Φαρμάκης ως γεωτεχνικός δήλωσε τη στήριξη καινοτόμων δράσεων που αφορούν στον πρωτογενή τομέα.
Συμμετείχαν ως ομιλητές ο καθηγητής Σταύρος Βέμμος με σημαντικές ολιστικές πληροφορίες για την καλλιέργεια της ελιάς, τη λίπανση, την άρδευση, τη φυτοπροστασία και γενικά τις ορθές γεωργικές πρακτικές. Η κ Β. Καραπαπά ανέγνωσε υπόμνημα του καθηγητή κ Δ. Παναγιωτόπουλου για την αναζήτηση ταυτότητας της ελιάς Αγρινίου προτείνοντας την ‘κατασκευή’ μιας ιστορικής γενεαλογίας γύρω από την καλλιέργεια, την κατεργασία/επεξεργασία και μεταποίηση/εμπορία της ελιάς στην περιοχή που θα τεκμηριώσουν και θα στοιχειοθετήσουν τη διαχρονική παρουσία της καλλιέργειας της ελιάς στον τόπο μέσα από συγκεκριμένα και απτά ιστορικά τεκμήρια και άλλα δεδομένα. Ο κ. Τσιλίκας, έκανε μια ιστορική αναφορά στα ελαιοτριβεία της περιοχής του Αγγελοκάστρου κ Γ. Τριμπώνη και της οικογένειας Μήλα με ιστορία από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Ο Δ/ντης του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου Ακαρνανικών Ορέων κ. Γιάννης Σελιμάς στην παρέμβασή του αναφέρθηκε στη χωρική αρμοδιότητα του φορέα που αφορά τις περιοχές Natura 2000 ολοκλήρου του Νομού Αιτ/νίας, στον καθαρισμό των απορριμμάτων στο Διμηκό ποταμό, στη μελέτη πιστοποίησης των προϊόντων και υπηρεσιών για το Εθνικό Πάρκο, στην αξία της διαδρομής Φύσης και Πολιτισμού για την ανάπτυξη του οικοτουρισμού και στα συνεργατικά στοιχεία της περιοχής για τις νέες περιοχές με τη νέα ΚΑΠ.
Ο κ. Γ. Κοντογιάννης ως εκπρόσωπος του ΓΕΩ.Τ.Ε. συνεχάρη τους γεωπόνους του Τμήματος Αγροτικής Παραγωγής για τις πρωτοβουλίες τους στον τομέα της ανάπτυξης της ελαιοκαλλιέργειας και τόνισε ότι ο Νομός μας έχει πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες τις οποίες μπορεί να εκμεταλλευτεί με τις συνέργειες, τις ομάδες παραγωγών και τα άλλα εργαλεία του ΠΑΑ.
Ο Δ/ντης της ΔΑΟΚ Αιτ/νιας κατηγοριοποίησε τους κατόχους των εκμεταλλεύσεων σε ελαιοπαραγωγούς, στους ετεροαπασχολούμενους και σε αυτούς που έχουν εγκαταλείψει τους ελαιώνες τους. Τόνισε ότι στην Αιτ/νια υπάρχει μικρός αριθμός ομάδων παραγωγών και η υπηρεσία του είναι στελεχωμένη με επιστήμονες που βρίσκονται πάντα κοντά στους παραγωγούς και αρωγοί σε ανάλογες δράσεις.
Ο κ. Π. Κανάτας, εκπρόσωπος της Α.Σ. Μεσολογγίου–Ναυπακτίας ανέφερε τη σημαντικότητα της ελαιοκαλλιέργειας στο ΑΕΠ του Νομού μας (150.000.000 €) και την σημασία της άρδευσης τόσο για τις επιτραπέζιες ελιές όσο και για τις ελαιοποιήσιμες δεδομένου της κλιματικής αλλαγής.
Η πρόεδρος του συνδέσμου γεωπόνων Αιτ/νιας κ. Β. Χατζηαγάπη τόνισε τη σημασία των γεωπόνων στην παραγωγική διαδικασία και την ανάγκη της συνεχής εκπαίδευσης και κατάρτισης όλων των εμπλεκομένων μερών.
Ο Πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Αγγελοκάστρου Σωτήρης Ζαρναβέλης ανέφερε τον προβληματισμό του ως προς την μικρή συμμετοχή των παραγωγών σε ανάλογες δράσεις και πρότεινε να δοθούν κίνητρα όπως σύνδεση κάθε είδους κατάρτισης με τις επιδοτήσεις.
Στη συζήτηση έλαβαν μέρος τοπικοί παραγωγοί και επιχειρηματίες και η εκδήλωση έληξε με χορούς από τα παιδικά χορευτικά τμήματα και το χορευτικό τμήμα Γυναικών Αγγελοκάστρου του Δήμου Αγρινίου με υπεύθυνη καθηγήτρια την κ. Μ. Κοντογιάννη.
Ευχαριστούμε το Δ/ντη του Δημοτικού Σχολείου Αγγελοκάστρου κ. Γεώργιο Βουγιουκλίδη για τη φιλοξενία του, τους χορηγούς μας: τη οικογένεια Μήλα, την κ. Αικ Γραμμένου, τα Τυροκομικά Προϊόντα Ορεινής Τριχωνίδας «Παπαθανασίου», την AcheloosGrowUp Κοιν.Σ.ΕΠ. για το Φωτογραφικό Υλικό και όλους όσους βοήθησαν να πραγματοποιηθεί αυτή η εκδήλωση και ενστερνίζονται την αγάπη για τον τόπο μας και τα τοπικά του προϊόντα.
Οι εκδηλώσεις της «5ης ελαία» θα συνεχιστούν και σε άλλες Δημοτικές Ενότητες, ακολουθώντας τον ελαιοκομικό δρόμο στο Δήμο μας, και θα έχουν σα στόχο τη προβολή της κοινωνικοοικονομικής αξίας της καλλιέργειας της ελιάς και τη διατροφική αξία των προιόντων της σε συνδυασμό με τη διατροφική πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής (ιστορία, παραδόσεις, γνήσια τοπικά προϊόντα), συμβάλλοντας στο να διατηρηθεί ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Δήμου Αγρινίου.
